Rustmanagement

Vandaag is het Wereld Toilet Dag. Zijn ze nou helemaal van de pot gerukt, dacht ik, volslagen onbekend met het fenomeen – vooral toen een grapjas over bijbehorende selfies begon. Maar het bleek echt te zijn: Elk jaar is het op 19 november officieel Wereld Toilet Dag. Op deze dag (gesteund door de VN) wordt extra aandacht gevraagd voor het feit dat 2,5 miljard mensen niet beschikken over normale sanitaire voorzieningen. En daar mogen we best meer aandacht aan geven.

Ook is het de Week van de Werkstress. Of eigenlijk de week tegen de werkstress. In het kader hiervan bood Avans haar medewerkers de mogelijkheid om een workshop Rustmanagement te volgen. En aangezien rust ver te zoeken is in mijn functie, gaf ik me op voor deze workshop, samen met een collega.

Om twaalf uur togen wij giebelend naar beneden, toch wel erg benieuwd naar wat rustmanagement inhield, en of rust überhaupt wel te managen is. We stapten de Avans Stilteruimte in. Zet een dozijn vrouwen in een ruimte en de stilte wordt verbroken. Onder kundige begeleiding van Ilse Heesterbeek keerde de rust echter snel terug.

We begonnen met niets -met gewoon stil zijn- en dat vijf minuten lang. Best al een opgave. Mijn gedachten zwalkten alle kanten op. Van er ligt nog zoveel werk op me te wachten en ik zit hier maar wat te zitten naar Stop, ho, ontspan nou eens, je zit hier nu toch eenmaal en weer terug. Chaos. Gewend aan een overload aan indrukken en nieuws (mensen, smartphones, PC’s, tablets, noem maar op) vindt het brein het vaak lastig om om te gaan met niets doen.

Daarna volgde een groepsgesprek over wat stress nu eigenlijk is, en hoe we dat ervaren. De geluiden waren allemaal dezelfde: gekkenhuis, veel te druk, geen rust, doorgaan tot over je grenzen, geen pauzes nemen. Vervolgens werd de vraag gesteld of stress slecht voor je is. Nu vind ik een beetje stress alleen maar lekker, dat houdt de vaart erin. Maar waar ligt de grens? Ilse vertelde over een Amerikaans onderzoek dat een interessante uitslag liet zien: bij de ondervraagden die stress niet erg vonden, bleek de stress geen lichamelijk nadelige gevolgen te hebben. Bij mensen die stress wel als belastend ervoeren, reageerde het lichaam negatief. Iets om over na te denken. Het zijn onze eigen gedachten die een situatie tot stress maken, onze gedachten die met ons op de loop gaan.

Vervolgens kregen we een vel papier: aan de linkerkant mochten we gedachten schrijven die op dieet mochten, en  aan de andere kant gedachten die we juist wilden stimuleren. Blijkbaar komen gedachten die je vaker denkt, veel gemakkelijker naar voren dan gedachten die je maar enkele keren hebt. Je kunt dus oefenen met het hebben en sturen van gewenste gedachten. Een kwestie van bewustwording, zodat je alert wordt op je valkuilen van stresserende gedachten.

Links stonden bij mij zaken als nog heel even dit; het kan niet wachten; als ik dit niet doe, dan en maar. En aan de rechterzijde morgen weer een dag; loslaten; ik kies ervoor om en en. Goh. Het is de kunst om de gedachten aan de linkerkant een halt toe te roepen zodra je ze ervaart, en ze te vervangen door een positievere invulling, zoals mogen, jezelf iets gunnen etc.

Zover de theorie. Maar als je ’s nachts ligt te woelen terwijl gedachten aan het werk door je hoofd razen, dan kun je positief denken zoveel je wilt: je zit rechtop in je bed te stuiteren, terwijl je oogballen vrolijk meedoen. Oefenen in afleiden dus!

Ga maar lekker zitten. Zie je die krukjes op de foto hierboven? Juist ja: dat viel nog niet mee. De oefening: sluit je ogen en voel je lichaam -het enige dat ik voelde was dat harde krukje- en observeer. Oordeel niet. Dan volgde de fase waar het om ging: het bolletje moest leeg, mocht tot rust komen, en dit kun je bereiken door je geestelijk zacht te focussen op een punt tussen beide wenkbrauwen. Ons menselijk brein kan zich namelijk slechts concentreren op één punt, en gedachten worden gevormd in de hersenen aan de achterzijde van het hoofd. Je bouwt als het ware een omleiding in.

Natuurlijk schoot er weer van alles door me heen, maar die gedachten werden met enige zachte dwang linea recta naar dat punt tussen mijn ogen getransporteerd, en daar verdwenen ze. Het werkte! Eerlijkheidshalve moet ik wel vermelden dat ik alle piepjes, telefoontjes op de gang, voetstappen en andere geluiden gehoord heb, maar al met al ging het redelijk goed. En voordat we het wisten waren tien minuten in alle rust verstreken. Verkwikt en lichtelijk scheel gingen de ogen weer open.

De tweede oefening bestond uit het concentreren op de buikademhaling. En met dat bijltje had ik al vaker gehakt.

De workshop was natuurlijk te kort om echt diep op de technieken in te gaan, maar leverde wel handvatten om jezelf te trainen, om bewust te worden van manieren waarop je stress te lijf kunt gaan. Beide oefeningen kun je in alle situaties toepassen: op de bank, in bed, op de werkvloer, bij de tandarts, en ja, zelfs op het toilet. Ook als het niet de Wereld Toilet Dag is.