We hebben in ons land prachtige mythen en gebruiken. Sint Nicolaas is een goede lieve heilige man die ter ere van zijn eigen verjaardag cadeautjes uitdeelt aan de Nederlandse kinderen. Ieder jaar komt hij weer met Pakjesboot 12 naar ons land gestoomd en zet hier de boel op stelten met zijn Zwarte Pieten. Heerlijk, wat een traditie. Nog geen maand later draaft zijn neef de Kerstman door onze straten in wederom een alternatief vervoermiddel: een arrenslee, getrokken door een troep rendieren. Hoewel de Kerstman iets gevulder is dan Sinterklaas, blijkt de familiegelijkenis direct uit de witte baard, de rode hoofdtooi en het uitdelen van presentjes, hierin bijgestaan door kleine elfen. Alweer een bron van geluk en plezier. Ik heb wel vertrouwen in die mannen, ik geloof in hen!

Afbeelding: Festina Lente

Ik trek echter de grens bij de paashaas. Jaren geleden waren wij op bezoek bij mijn zusje en die wilde dat ik de paashaas erkende ten overstaan van haar kinderen. Kom op nou! Een langorig rondhupsend knaagdier met een mandje met gekookte eieren op haar rug? EIEREN van een haas? Waar heeft zij die vandaan getoverd, op bezoek geweest bij een scharrelkipbedrijf? Ik kon het de kinderen niet aandoen en heb geweigerd. Toch bleef het beeld van die haas met haar kleurrijke vracht me achtervolgen en enigszins geïntrigeerd ben ik op onderzoek uitgegaan.

Er blijkt een aantal interessante theorieën over het ontstaan van de paashaas te bestaan. Ik heb ze voor je samengevat. Het begon allemaal bij de godin van de vruchtbaarheid, Ostara genaamd. Zij werd omringd door allerlei lentedieren en een daarvan was een eigenwijze, zo niet stoute kip die constant haar eieren verstopte. En zoeken naar eieren is niet echt leuk als je last hebt van een ochtendhumeur. Op een dag was de maat vol en als straf veranderde Ostara de kip in een onzichtbare haas met een gouden vacht. Weet je wat, zei ze, ga jij zelf die eieren maar zoeken. Hier heb je een mandje. Slechts één maal per jaar verandert de haas weer in een kip en mag eieren leggen, die zij bij voorkeur verstopt in een hazenleger. Heel aannemelijk nietwaar?

Ostara © Katia Honour

Toch zet ik vraagtekens bij deze theorieën. Als het dier onzichtbaar is, hoe kan men dan de kleur van de vacht weten? En waarom werd die kip niet veranderd in een kangoeroe? Die kan eieren tenminste op een handige manier verzamelen. Zoals je zult begrijpen bestaat de paashaas waarschijnlijk helemaal niet. In werkelijkheid vertrekt een zwerm kerkklokken op Witte Donderdag vanuit ons land naar Rome om daar eieren op te halen – hun jaarlijkse paasuitje zeg maar. Op de terugweg strooien de klokken de paaseieren boven Nederland uit, waarna de kinderen ze mogen gaan zoeken…

Het moet niet gekker worden, klokken met eieren?! Ik geloof nog eerder in een onzichtbaar knaagdier met een mandje op haar rug. En als zelfs kippen brillen dragen en gouden eieren leggen, als koeien hazen vangen, hun pensioen in een sloot vieren en dan weer op het droge gehaald worden, als apen uit mouwen komen en je de hond in de pot kunt vinden, dan is de mythe van de paashaas misschien niet eens zo vreemd. Wat ik in ieder geval wel met 100% zekerheid kan zeggen, is dat de Avans Kip bestaat. Echt waar!

(voor Gerard Kip)